Yazan : Şadi Evren ŞEKER iki olasılık dağılımı arasındaki mesafeyi ölçmek için kullanılan yöntemlerden birisidir. Literatürde “bilgi çapı” (information radius , kısaca iRad ) veya ortalamaya olan toplam uzaklık (total divergence to average) olarak da geçmektedir. Tanımı itibariyle Kullback Leibler…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Olasılık teorisi ve bilgi teorisinde (information theory) geçen ve iki olasılık dağılımı arasındaki ilişkiyi (uzaklığı) formüllendiren yöntemin ismidir. Tanımı itibariyle, bilgi kazanımı (information gain) veya entropi kavramlarına yakındır ancak formüllendirmesi uzaklık (mesafe) değerinden sonuç döndürür….

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, özellikle mantık konusunda sıkça geçen icab (entailment) konusunu açıklamaktır. Türkçeye mantıksal gerektirme, olarak da çevrilebilecek olan icab konusu mantıksal iki kaziyenin (önerme, predicate) arasında kurulan ikili bir işlemdir (operator). Basitçe bir kaziyenin…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER  Bu yazının amacı, doğrusal ilkelleme yöntemini (linear regression) açıklamaktır. Basitçe bir veri kümesinin iki boyutlu bir uzayda dağılıdığını düşünelim. Veri kümemizdeki değerlerin iki boyutlu uzayda, yukarıdaki şekilde gösterildiğini kabul edelim. Şimdi doğrusal ilkelleme ile amaçlanan…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, özellikle sağlık alanında yapılan veri madenciliği çalışmalarında sıkça geçen hassasiyet (sensitivity) ve hasiyet (sepecificity) kavramlarını açıklamaktır. Öncelikle tip 1 ve tip 2 hata değerlerini hatırlatmak için aşağıdaki şekilde bir teşhis neticesini inceleyelim….

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, olasılık ölçüm fonksiyonunu (probability measure function) açıklamaktır. Basitçe bir kümedeki elemanların sayma kümesine indirgenmesi aslında sayılabilirliğin (cardinality, countability) bir özelliğidir. Bu kümenin toplam eleman sayısına bölünmesi ise olasılık ölçüm fonksiyonunu verir. Örneğin…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, özellikle istatistik ve olasılık konularında sıkça geçen beklenen değer (expected value) kavramını açıklamaktır. Basitçe bir fonksiyonun (veya olayın) beklenen değeri aşağıdaki şekilde yazılabilir: Buradaki E gösterimi ingilizcedeki Expectation kavramının baş harfidir ve…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, olasılık teorisine (probability theory) giriş yapmaktır. Temel olarak 3 farklı yaklaşımdan bahsetmek mümkündür: Gerçekleşme ihtimallerine göre olasılık tanımı. Olayların sıklıklarına göre olasılık tanımı. Düsturlara (axioms) göre olasılık tanımı. Bu üç yaklaşım birbirinden…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Bu yazının amacı, özellikle veri madenciliği konularında sıkça kullanılan bilgi kazanımı (information gain) konusunu açıklamaktır. Bilgi kazanımı basitçe Shannon’un bilgi teorisinden (Shannon’s information theory) gelmekte olup temeli termodinamik konularına kadar dayanmaktadır. Bu yazıda basitçe bilgisayar…

Yazan : Şadi Evren ŞEKER Varyans kavramı aslında olasılıktaki birkaç konuyu birlikte bilmeyi gerektiriyor. Basitçe tanımlamak gerekirse kare sapması (squared deviation) olarak tanımlanabilir. Basit bir örnek üzerinden konuyu anlatmaya çalışalım. Öncelikle sayısal olarak ifade edilebilecek bir rastsal süreç (stochastic process)…